Początki ziołolecznictwa niewątpliwie sięgają bardzo odległej historii. Od czasów najstarszych rośliny były głównym pożywieniem ludzi, wykorzystywano je do tworzenia odzieży, schronienia, a także stanowiły podstawę medycyny. Do dziś są chętnie wykorzystywane w leczeniu różnorodnych schorzeń.
Na skuteczność ziołolecznictwa wpływa ilość i jakość substancji czynnych zawartych w roślinach, a także wynik interakcji i wzmocnienia (synergii) składników między sobą. Jednak, aby tworzyć napary czy mieszanki ziół wykorzystywane do leczenia, należy zdobyć wszechstronną wiedzę z zakresu fitoterapii. Dlatego też zawód zielarza-fitoterapeuty nie można wykonywać bez odpowiednich kwalifikacji.
Czym zajmuje się zielarz-fitoterapeuta?
Fitoterapia, czyli ziołolecznictwo jest to dziedzina zajmująca się leczeniem różnego typu schorzeń za pomocą roślin. Osoby zajmujące się tym rodzajem terapii określa się mianem zielarzy-fitoterapeutów, którzy na bazie ziół wytwarzają m.in. napary, nalewki, a także kapsułki i maści. Preparaty te stosowane są w medycynie niekonwencjonalnej (naturalnej) lub podczas terapii alternatywnych. Głównymi zajęciami zielarza-fitoterapeuty są: pozyskiwanie, przechowywanie i przetwarzanie ziół, aby następnie wykorzystać je w terapii i kosmetyce. Ponadto osoby te często współpracują z farmaceutami i lekarzami w celu odkrywania nowych właściwości leczniczych roślin.
Wybrane sposoby stosowania roślin z korzyścią dla ciała
Dzięki temu, że zioła można przetwarzać w różnorodny sposób, ich stosowanie odbywa się zarówno na zewnątrz skóry, jak i od wewnątrz organizmu. Dzięki temu z roślin korzysta się w dermatologii i kosmetologii. Wybór pędów, które należy zastosować, zależy od problemów skórnych, z jakimi boryka się pacjent.
Przy schorzeniach skóry potwierdza się pozytywne działanie roślin m.in. na zakażenia czy grzybice. W celu leczenia pierwszego z nich zastosować można np. olejek z drzewa herbacianego, natomiast na choroby grzybicze polecane jest wykorzystanie ekstraktu z bulw czosnku pospolitego. Ziołolecznictwo znajduje również zastosowanie w zapaleniach skóry. Przykładem rośliny o właściwościach przeciwzapalnych jest babka lancetowata, która dodatkowo łagodzi opuchliznę. Warto dodać, że rośliny wykorzystywane są nawet do regeneracji skóry po oparzeniu słonecznym lub odmrożeniu – w takiej sytuacji stosuje się np. pączki topoli. To tylko część z możliwości, jakie daje fitoterapia.
Substancje roślinne poza funkcjami leczniczymi, wykazują również działania upiększające. Wiele ziół znajduje zastosowanie w kosmetykach do pielęgnacji skóry z rozstępami, pękającymi naczynkami, czy też wypryskami. Najczęściej stosowane są: ziele dziurawca, rumianek, lipa, pokrzywa, świetlik. Dodatkowo tworzone na podstawie roślin kremy działają pozytywnie na złuszczanie naskórka, nawilżanie i dotleniania skóry.
Wykorzystanie ziołolecznictwa z korzyścią dla umysłu
Rośliny wykazują wielokierunkowe działanie – wpływają na obszary psychologiczne i łagodzą zaburzenia neurowegetatywne (np. przyspieszenie akcji serca, uderzenia gorąca). Dlatego też zioła wykorzystywane są w celu zredukowania stresu i napięcia. Melisa, chmiel, lawenda, czy dziurawiec to przykłady roślin, które swoje zastosowanie znalazły w schorzeniach związanych z pogorszeniem nastroju i spadkiem aktywności. Wykazują one bowiem działania przeciwdepresyjne, a także są sposobem na zwalczanie bezsenności.
Co więcej, stosowanie ziołolecznictwa wpływa pozytywnie na mózg. Udowodniono, że przyjmowanie np. wyciągu z miłorzębu można wykorzystywać w leczeniu łagodnych zaburzeń poznawczych, dlatego substancja ta stosowana jest w leczeniu choroby Alzheimera. Rośliny mają również wpływ na pracę mózgu, np. mogą wpłynąć na koncentrację lub polepszać pamięć. Przykładem takiego typu działania charakteryzuje się np. bacopa monnieri.
Podstawy zielarstwa – czyli jakie informacje obejmuje kurs zielarski?
Program Kursu Zielarz-Fitoterapeuta oferowany przez Centrum Doskonalenia Zawodowego obejmuje trzy rozbudowane moduły, takie jak:
- Część wprowadzająca.
- Zagadnienia z zakresu zielarstwa.
- Zagadnienia z zakresu fitoterapii.
Na początku kursant zapoznaje się z powiązanymi z zielarstwem podstawami innych dziedzin naukowych. Wśród nich znajdują się m.in.: biochemia, anatomia i fizjologia człowieka, czy też fizjoterapia. Dodatkowo moduł ten zawiera informacje na temat stosowania ziół w dietetyce, a także występujących patologii i patofizjologii, które mają związek z fitoterapią. Ponadto, aby kompletnie omówić specjalizację, jaką jest zielarstwo, podstawy chemii organicznej i nieorganicznej muszą zostać uwzględnione w planie nauczania. Jest to istotne z punktu widzenia chemii farmaceutycznej bezpośrednio powiązanej z fitoterapią.
Kolejny moduł ma na celu wyłożenie wiedzy praktycznej na temat uprawy i zbioru roślin, a także ich rozpoznawania nie tylko na terenach polskich. Dodatkowo ta część kursu zielarskiego przygotuje kursanta do tworzenia własnych receptur, ekstraktów i nalewek leczniczych. Całość zostanie uzupełniona o informacje z zakresu etnobotaniki, botaniki farmaceutycznej i nie tylko.
W ramach modułu dotyczącego fitoterapii kurs omawia stosowanie ziół, olejków, soli w kosmetyce, balneologii, a także różnego rodzaju terapiach np. aromaterapii. Co więcej, omawiane jest stosowanie fitoterapii w: geriatrii, pediatrii, weterynarii, onkologii i innych specjalizacjach medycznych.
Kurs zielarski i fitoterapeutyczny
Przyszły zielarz-fitoterapeuta kurs zawodowy może odbyć w sposób zdalny za sprawą oferowanego przez Centrum Doskonalenia Zawodowego Kursu Zielarza-Fitoterapeuty online, który daje możliwość zdobycia zaświadczenia potwierdzające nabyte umiejętności.
Kwalifikacje uzyskane po kursie są zgodne z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej, Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 07.08.2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Zawód Zielarz-fitoterapeuta otrzymał numer: 323012.
Przyszły fitoterapeuta po ukończeniu kursu otrzymuje zaświadczenie o uczestnictwie w języku polskim. Warto dodać, że dokument ten jest honorowany tak samo jak po ukończeniu szkolenia stacjonarnego.
